Vandaag komt mijn zus over. En daar kijk ik verschrikkelijk naar uit. Even en stukje van mijzelf hier in Gambia. En eindelijk iemand die ik kan laten zien hoe het leven hier werkelijk is. Want ik kan jullie nog zoveel vertellen, maar pas als je het zelf mee maakt begrijp/besef je het pas werkelijk.
Afgelopen weekend ben ik met 29 jongeren van het theater project naar het Tanje (Tanje is de plaats waar 
ik verblijf en waar de jongeren dus wonen) museum geweest. Om 11 uur hadden we afgesproken op het jongeren centrum. Tijd is hier altijd nog een probleem. Nooit zijn ze op tijd en ik houdt er altijd rekening mee dat het een uur later wordt. Omdat ik in Nederland ook niet zo goed ben in op tijd komen, stoor ik mij er dus ook niet zo heel erg aan. Ondanks ik wel elke dag weer blijf uitleggen dat het belangrijk is om op tijd op een afspraak te komen. Zeker als je een afspraak hebt met een Europeaan.
Om 12 uur vertrokken we uiteindelijk al lopend naar het museum. Via allerlei straatjes liepen we door het dorp naar de hoofdweg. Onderweg was het leuk om iedereen bezig te zien op zijn eigen compound. Weer kreeg ik het gevoel dat iedereen uitgelaten was alsof we weer op schoolreisje gingen. Het voelt zo goed om iedereen vrolijk te zien en gewoon met elkaar bezig te zien. Zien dat ze ook gewoon kind zijn. Wat dat betreft krijgen ze geen kans hier in Gambia om kind te zijn. Vooral de meisjes worden altijd aan het werk gezet.
Nadat de groep in tweeën was gedeeld starten de rondleiding over de historie van Gambia en de verschillende stammen. De kinderen waren erg geïnteresseerd en vonden het erg leuk om te zien en te horen. Na ruim 1 ½ uur kwamen we weer bij elkaar en heb ik de kinderen wat te drinken aangeboden. Ondertussen konden we nog wat naar life muziek luisteren, en gingen de beentjes van de vloer en de billen van je ……”kleine wasjes, grote wasjes”. Met een voldaan gevoel wandelde we weer terug naar het jongere centrum, waar ik een lunch voor iedereen had geregeld. Dit keer gewoon een lekker stuk brood met ei en ui.
Afgelopen week hebben we de verjaardag gevierd van Adema (degene die elke dag voor mij kookt op de compound).
Een verjaardag vieren doen ze hier niet. De meeste weten niet eens wanneer ze geboren zijn. Sommige weten alleen het jaar waarin ze geboren zijn. En een cadeautje voor de jarige daar is geen geld voor. Ook voor deze mensen is het niet vanzelfsprekend dat ze een dagje vrij hebben en spontaan iets gezelligs gaan doen. Omdat ze de picknick met de kinderen op het strand erg leuk vond. Had ik haar voorgesteld om haar verjaardag met wat mensen van de compound op het strand te gaan vieren, en dat ik een maaltijd(lunch) zou betalen. Helemaal leuk vertrokken we afgelopen donderdag naar het strand. Eerst op het strand wat vissen gekocht (die regelrecht uit de zee komen). Wat groente en een Meloen en hup daar gingen we…….
Na zo´n 3 kwartier lopen kwamen we op een mooi stukje strand. Direct werd alles klaar gemaakt voor de lunch. Te
nslotte kijken de mensen hier de hele dag naar het eten uit, want ze hebben altijd honger. Het vuur werd gemaakt en de vis lag te pruttelen. Ondertussen werd er een bad genomen in de zee. Zwemmen hebben ze hier nooit geleerd, dus verder dan hun knieën gaan ze niet. Het grappige is dat ze het echt zien als een bad. Een douche/bad hebben ze hier niet. Dus iedereen die op hun compound baddert, doet dat met water uit de put (grondwater) en een grote plastic beker waarmee ze het water over zichzelf heen gooien. Een duik in het zoute ( het zout is voor hun de zeep) water is voor hun dus een bad. Ze springen dan ook als jonge lammetjes die los gelaten worden in de wei door het zee water. Alles wordt geboend met hun handen. Als ze klaar zijn spoelen ze zich met water uit de put af, en schoon zijn ze weer…….
Vervolgens hebben ze een heerlijke maaltijd klaar gemaakt op wat hout en kooltjes. Met z´n allen eten we dan weer uit 1 bak. Tot de kop en ogen aan toe wordt de vis opgegeten. Voor mij ging de kop iets te ver, dus alles wat tussen staart en kop zat heb ik gegeten. Maar uiteraard blijven er nooit restjes liggen dus de kop van mijn vis werd heerlijk door iemand anders opgesmikkeld. Het was een gezellige dag. En ook deze dag gaf mij weer een voldaan gevoel………..9 mensen die ik een gezellige en bijzondere dag heb kunnen geven. Met een heerlijke maaltijd en wat te drinken voor maar liefst € 10 euro…….
Gerge is ook een van de bewoners van de compound. Een knul van een jaar of 22. Hij had 3 duiven bij elkaar gespaard met het idee een duivenhok te maken. Grappige beesten maar de baas van de compound was er niet blij mee. Waarom niet? dat was mij niet helemaal duidelijk. In ieder geval moest hij ze weg doen. De volgende dag kwam ik thuis en zag in een ruimte ineens iets voor het raam voorbij vliegen. Ik dacht gelijk aan de duiven die daar zaten te wachten op een nieuw baasje. Toen ik ging kijken zag ik dat het niet de duiven waren maar een kip. Ik vroeg mij af wat die kip daar deed. Gerge vertelde mij dat hij de 3 duiven had geruild voor de kip Ik voelde hem al aan komen en vroeg voorzichtig wat hij dan nu met de kip van plan was……Een uur later kwam ik de keuken in en dacht dat Adema haar pruik aan het uitspoelen was, maar toen ze de pruik omhoog hield zag ik dat het de kip was waarmee ik net een uur eerder kennis had gemaakt. Zo wist ik ook gelijk wat ik die avond te eten kreeg……
Wat hier zo heerlijk en bijzonder is, is dat hier zoveel fruit bomen zijn. Alle vruchten waar wij een hoop geld voor moeten betalen in de supermarkt groeit hier gewoon als onkruid. Sinaasappelbomen, mango, citroen,grapefruit, papaja, watermeloen, banaan en nog veel meer vruchten waar wij geen weet van hebben, kan je hier gewoon zo plukken. Heerlijk, ik eet dus elke dag wel een stuk fruit. Er zijn een hoop mensen die van de bomen die op hun compound staan gewoon leven. Soms verkopen ze het, maar vaak kan je gewoon een sinaasappel uit een boom plukken en opeten. Op de foto die ik heb toegevoegd kan je zien hoe vol de bomen zijn met vruchten. Op de foto zie je een boom vol met grapefruits. Die gewoon ergens staat en waar ik er dus twee uit heb geplukt en opgegeten.
De gesprekken over cultuur verschil zijn hier nog altijd even leuk. De meeste hebben geen idee hoe wij leven en ik moet daarom ook altijd veel uitleggen hoe iets er uit ziet. Wat heel lastig is, want hoe leg je iemand wat uit die daar totaal geen beeld bij heeft. Er zijn dan ook vaak momenten dat ik denk, kon ik ze maar even meenemen naar Europa. Dat ze even konden zien hoe alles er bij ons uit ziet. De verbazing dat wij geen compounds hebben maar huizen is telkens weer groot. Hoe leg ik uit dat wij kachels hebben om het huis warm te houden. Dat wij geen golfplaten daken hebben en open ramen. Dat er bij ons geen dieren, (kippen,geiten,schapen) los lopen door de straten. Dat onze straten van steen (asvalt) zijn en niet van zand. Dat wij fietspaden hebben. Dat wij aan een tafel eten. Dat elk kind een eigen kamer heeft. Dat wij nooit langer als 10 min. lopen naar iets, en anders de fiets of auto pakken. Dat wij onze dagen plannen. Dat iedereen bij ons een bankrekening nummer heeft. Dat iedereen naar school gaat. Dat wij elke dag wel koek of chocola eten, en dat wij maar met een man of vrouw tegelijk kunnen trouwen.
In Gambia is het mogelijk dat een man meerdere vrouwen heeft. Een gesprek die ik al regelmatig gevoerd heb. Want hoe zit dan de relatie tussen man en vrouw in Gambia. Is daar liefde, vertrouwen en respect?…….
Ik ben er nog niet helemaal uit hoe het hier zit. Wel weet ik dat het aanraken op een manier van troosten of liefde gev
en hier niet echt gebeurd. Voor mannen zijn de vrouwelijke lichamen erg belangrijk en de voorplanting. Dat een man een tweede vrouw neemt is een teken van rijkdom en macht. Gelukkig vindt er langzaam een verandering plaats en kiezen de meeste jongeren van tegenwoordig voor 1 vrouw of man. Sinds de laatste jaren is het ook zo dat de meisjes zelf een partner mogen kiezen en dit niet meer door de ouders wordt gedaan. Leeftijd verschil is geen probleem. En ik geloof dat ze zich ook niet echt druk maken over seks voor het huwelijk, want volgens mij is dat wel waar ze het eerste mee bezig zijn op jonge leeftijd (vanaf een jaar of 11/12). Er is een mogelijkheid dat je hier de prikpil of de pil kan kopen. Ook worden er wel condooms gebruikt want die kan je vaak gratis ergens krijgen. Maar zover ik kon begrijpen is “voor het zingen de kerk uit”waar ze het meest gebruik van maken. Ja, en dat is niet altijd even veilig. Vandaar dat het probleem tienerzwangerschappen hier nog erg hoog is. Relaties als homo/lesbie komen hier niet voor. Dit is vreselijk taboe en is niet denkbaar binnen het moslim geloof. Uiteraard zijn ze er vast wel maar zullen ze er nooit voor uit komen. Super interessante gesprekken die je eindeloos kan voeren. Helaas blijven de meeste ouders nog in gebreken door te weinig met hun opgroeiende kinderen te praten over veilige seks. Er heerst nog een te groot taboe om over dit soort dingen te praten met je kinderen. Gelukkig zie ik bij de jongeren dat dit aan het veranderen is. En neem ik dit soort belangrijke dingen ook vaak mee in mijn theaterlessen. “Dat het belangrijk is om als ouders je kinderen de informatie over seks en zwangerschap te geven”……….
Afgelopen maand heeft Tupac ( eigenaar waarbij ik op de compound woon) een kamer af laten bouwen. Zodat hij deze ook kan verhuren aan gasten. Samen met hem ben ik van de week de stad in gegaan om spullen te kopen om de kamer in te richten. Er staan 2 een pers. bedden in, een kleine badkamer met toilet en douche. De bedden hebben een klamboe en op de wand is een prachtig Afrikaans schilderij geschilderd. 2 stoeltjes en een kastje maken het helemaal af. Het ziet er helemaal puik uit. Nadat het schoon gemaakt was riepen mijn “sisters’ (de twee vrouwen die elke dag voor mij koken en schoon maken) mij om te laten zien hoe mooi het geworden was. Stralend stonden ze in afwachting van mijn reactie midden in de kamer. De kamer ziet er prima uit, maar voor Europese begrippen is het niet zo heel bijzonder. Ik liet merken dat ik het prachtig geworden vond. En de meiden begonnen te glimmen. Voorzichtig kroop een van hen op het bed en ging liggen. Ineens besefte ik mij hoe tegenstrijdig dit voor hun moet zijn. Voor mij zo’n luxe kamer met hemelbed en eigen badkamer. Terwijl hun in een soort schuurtje slapen met alleen maar een matras op de grond.
En elke dag badderen met wat grondwater. Mijn hart brak en voelde mij er heel ongemakkelijk bij. Nadat mijn zus weg gaat slaap ik nog 4 dagen alleen in deze kamer, ik heb met ze afgesproken, dat als Tupac het goed vind ze allebei een keer en nachtje bij mij mogen komen slapen in een bed met een echte badkamer…………..
Nog twee weken te gaan. Aankomende week ga ik mijn zus kennis laten maken met de Gambiaanse cultuur. Ik ben benieuwd wat ze er van vindt…..
We gaan twee dagen het binnenland in wat nog veel armer is dan waar ik verblijf. Ik laat jullie weten hoe het was………
